Gandul khat nirmiti 2024 : लोहगाव येथील अल्पभूधारक सिताराम उर्फ बबनराव देशमुख यांनी अत्यंत कमी खर्चात गांडूळ खत निर्मिती व विक्री व्यवसाय यशस्वी केला आहे . सुमारे 50 टन खतांची विक्री ते करतात मंदिराची रासायनिक शेती व रोपवाटिका याद्वारे त्यांचे उत्पन्नाचे त्यांनी वाढवले आहे . याबद्दल सविस्तर माहिती आपण घेऊ .
Gandul khat nirmiti 2024 सिताराम उर्फ बबनराव देशमुख यांनी लोहगाव शिवारात दोन्ही कर्ज मी आहे ची व्यवस्था आहे पावसाचा कल्पना अल्प प्रमाणात या परिस्थितीत दोन एकरातील संपूर्ण कुटुंबाची उपजीविका चालविण्यास एवढे उत्पन्न पुरेसे नव्हते म्हणूनच सिताराम यांनी सालगडी आणि जायकवाडी कालव्यावर पहारेकरी शेतमजूर अशी आम्ही करावी लागली आपल्या शेतीचे कापूस सोयाबीन आधी पिके घेत असत .
Gandul khat nirmiti 2024 शेती बरोबर गांडूळ खत व्यवसाय :
Gandul khat nirmiti 2024 दुष्काळी स्थितीत अंजीर तसेच एक एकरातील भाजीपाला उत्पादनावर परिणाम होतो. आर्टिक अडचणी येतात मात्र गांडूळ खत रोपवाटिका आपल्याला काय उत्पन्नाचे स्त्रोत सक्षम केले त्यांचे विवाह देखील केले दोन मुले येत आहे पत्नी यांची शेती गांडूळ खत निर्मितीसाठी खंबीर साथ मिळते . कधी काही शेतमजूर असलेल्या सिताराम यांच्याकडे हा शेती व पूरक व्यवसायातील कामासाठी सालगडी दोन मजूर आहेत . लोहगाव शिवारातील एका शेतकऱ्याचे दोन एकर शेतकरी भाडे उत्तर कोरगाव शिवारात पाच एकर शेती भटी यांनी केली आहे आगामी काळात रोपवाटिका गांडूळ खत निर्मितीचा अजून विस्तार करायचा आहे .
काही वर्षांपूर्वी सिताराम उद्या केवळ सुरुवात करतील. त्यावेळी गांडूळ खत निर्मितीची केवळ सुरुवात होते. ॲग्रोवन च्या माध्यमातून 400 हून अधिक रुपयांचे उत्पन्न मिळाले त्या रुक्मिणीचा आधार घेऊन शेतात घर अशावेळी बाग जगवण्यासाठी पैसे आवश्यक होते बँक कशावर कर्ज द्यायला तयार होईना अशा वेळी ॲग्रोवन मुळे बांधलेले घर पुन्हा मदतीला धावले ते तारण ठेवले त्यातून एक लाख रुपये कर्ज मिळाले त्यातून अंजीर बाग सांगली जोपासली त्यापुढील वर्षी विभाग गांडूळ खत आधीच्या माध्यमातून 8 लाखाचे उत्पन्न मिळाले ॲग्रोवन कृषी विद्यापीठाची मोठी मदत झालेली सिताराम असे सांगतात .
आधुनिक काळात सेंद्रिय शेती ठरते फायदेशीर ; सेंद्रिय शेती बद्दल संपूर्ण माहिती
Gandul khat nirmiti 2024 असे करावे व्यवस्थापन..
उंबराच्या गाठ सावलीत झाडाखाली पतनिर्मिती त्यासाठी पालापाचोळा जनावरांचे शेण यांचा वापर तसेच निर्मिती प्रक्रियेत सुधारणा करताना 100 बाय 50 फ्ट जागेचा वापर जास्त सिमेंट पोल रोवले आहेत Gandul khat nirmiti 2024 खत निर्मिती निवारा त्याभोवती लोखंडी जाळी दोन म्हशी येतात त्यांच्याशी अपुरे पडत असल्याने प्रति ट्रॉली अडीच हजार रुपये प्रमाणे शहरातून मी शहरातून दरवर्षी सुमारे 70 ट्रॉली शेणखताची खरेदी मी वर्षाला 12 ते 20 सुमारे 50 ग्रॅम खताची निर्मिती व विक्री होते 800 रुपये परभणी जिल्ह्यातील शेजारी बीड यवतमाळ नागपुर आधी भागातून गांडूळ खतास मागणी सुमारे 200 ग्राहक नेटवर्क सध्या आहे . आत्मा अंतर्गत परभणी जिल्ह्यातील सेंद्रिय शेतकरी आणि शेतकऱ्यांना गांडूळ कल्चरची प्रती केजी 400 रुपये दराने दरवर्षी 150 ते 200 किलो विक्री होते परभणी शहर लातूर चंद्रपूर आणि जिल्ह्यातून मागणी त्यांच्या गांडूळ खतासाठी होते तुरी किनाऱ्या शेतकऱ्यांना सिताराम मार्गदर्शक करतात .
गांडूळ खत शेतीबरोबर अंजिराची शेती….
Gandul khat nirmiti 2024 लोहगाव शिवारातील शेतकऱ्याकडे वाट्याने कामास असणारा अंजीर शेतीची माहिती मिळाली या भागात म्हणजे भागवत फारशी नसल्यामुळे प्रयोग ठरल्याचे ठरवले एक एकरात लागवड केली 56 झाडे आहेत उत्पादन मिळते हंगामात फेब्रुवारी मार्च ते जून जुलै या कालावधीत चालतो परभणी शहरात 100 रुपये प्रति किलो दराने सत्ता घरपोच विक्री करतात प्रतिक्रिया होते रासायनिक खतांचा वापर पूर्णपणे बंद केला आहे शेतात तयार केलेल्या निविष्ठा तसेच गांडूळ खतावर पोहोचलेला दर्जेदार घोडांचा ग्राहकांची पसंती असते . रोपवाटिका कलम मानले जाते पहिल्या वर्षी 2000 रुपये तयार केली प्रतिरोध ₹50 या गेल्यावर्षी 4000 कलमे तयार करून विक्री साधली नारायणगाव साठी अंजीर परिषदेचा पुरस्कार मिळाला आहे परभणी शाखेतर्फे आलेला आहे .
देशाची वाढती लोकसंख्या लक्षात घेता आधी कधी पीक घेणे तसेच त्यात जमिनीवर प्रति हेक्‍टर उत्पादन वाढविणे आहे कथेच्या पद्धतीने रासायनिक खतांचा बेसुमार वापर वाढला आहे त्यास विपरीत परिणाम पर्यावरण दिसून येत आहे. दिवसेंदिवस उपजाती या शक्ती कमी होत आहे जमिनीतील सूक्ष्म जीवांची संख्या घटून त्या मृतप्राय झालेल्या आहेत जमीन भौतिक रासायनिक व जैविक दृष्ट्या अपरिमित हानी होत आहे कॉमेडी शेतकऱ्यांच्या उत्पादन खर्च मोठ्या प्रमाणात वाढला असेल तो कर्जबाजारी होत आहे वर्षानुवर्षे एकाच जमिनीत एकाच पिकाची लागवड केली जाते आणि त्यामुळे जमिनीत पाण्याचा वापर वाढला आहे दिवसेंदिवस शेतजमिनीचे प्रमाण कमी होत असून अन्नधान्याची गरज वाढतच आहे . त्यासाठी जमीन दीर्घकाळ जिवंत सुपीक ठेवणे ही आपली जबाबदारी आहे .Gandul khat nirmiti 2024
गांडूळ हा जमिनीत राहणारा प्राणी आहे तो जमिनीतील सेंद्रिय पदार्थ खातो ते खाल्ल्यानंतर त्याच्या शरीराला आवश्यक असा भाग सोडून उर्वरित भाग विष्ठा म्हणून शरीराबाहेर टाकतो असे म्हणतात मॉर्निंग या क्रियेला 24 तासांचा कालावधी लागतो जेवढे पदार्थ खातो भारताच्या शरीरासाठी फक्त 10% भाग ठेवतो व बाकीचा 90% भाग शरीरातून बाहेर काढून टाकतो . गांडूळ खतात वनस्पतीच्या वाढीसाठी लागणारे अन्नद्रव्य संप्रेरक असतात गांडूळ कथा सेंद्रिय शेतातील एक महत्त्वाचा घटक आहे .
एपीजे गांडुळे जमिनीच्या पृष्ठभागात आलात राहतात आपल्या अण्णा पैकी 80 टक्के भाग सेंद्रिय पदार्थ खातात तर भाग माती व इतर पदार्थ खातात त्यांच्या प्रजननाचा दर अधिक असतो त्यांना आकार लहान असतो आणि सिक ही गांडूळ हे साधारणता त्यामुळे जमिनीत एक मीटर खाली अंतरात राहतात त्यांचा आकार लांब असतो रंग फिकट असतो व प्रकरणाचा दर अतिशय कमी असतं ते बहुतेक माती खातात या तीन प्रकारांची वैशिष्ट्ये गुणधर्म पाहता एपीजे गांडूळ खत तयार करण्यासाठी वापरले जातात आईसेनिया रोज ते स्वतःचे वचना इतके अन्न रोज खातात .
Gandul khat nirmiti 2024 गांडूळांच्या 300 हून अधिक जाती असल्या तरी प्रामुख्याने गाढवाच्या महत्त्वाच्या आणि योग्य जाती आहेत या जातीची वाढ चांगली होऊन त्यात तयार करण्यास प्रक्रिया 40 ते 45 दिवसात होते गांडुळाच्या जीवनामध्ये अंडी बलाबेर का आणि पूर्णावस्था अशा तीन अवस्था असतात या सर्व अवस्था साठी ओलसर जमीन आवश्यक असते गांडूळांचा जीवनक्रम प्रामुख्याने त्याच्या जातीवर अवलंबून असतो झालेल्या गांडूळामध्ये स्त्री आणि पुरुष जनन असे दोन्हीही वेळा अंडी व्यवस्था हवामानामध्ये अनुकूलन साप ते 20 दिवसांचे असते गांडूळांची अपूर्ण अवस्था दोन ते तीन महिन्याची असते जेव्हा पूर्ण होते तेव्हा तोंडावरील दोन ते तीन सेंटीमीटर आकाराचा भाग जाड होतो हे वयात आलेल्या लक्षण आहे .जर शेतकऱ्याने उत्तम प्रकारचे गांडूळ खताची निर्मिती केली तर त्यातून त्याला भरपूर फायदा होऊ शकतो.
गांडूळ खत शेती विषयी व्हिडिओद्वारे माहिती पाहण्यासाठी : https://www.youtube.com/watch?v=p2RhVRQ4La0
FAQ :
गांडूळ हा प्राणी कुठे राहतो ?
गांडूळ हा जमिनीत राहणारा प्राणी आहे .
सेंद्रिय महत्त्वाचा घटक कोणता ?
गांडूळ खात्यात वनस्पतीच्या वाढीसाठी लागणारे अन्नद्रव्य संप्रेरक असतात मला सेंद्रिय शेतातील घटक म्हणतात .
एपीजे गांडूळ पृष्ठभागात किती टक्के भाग सेंद्रिय पदार्थ खातात ?
एपीजे गांडुळे जमिनीच्या पृष्ठभागात आपल्या नापिकी 80% भाग सेंद्रिय पदार्थ म्हणून खातात .
गांडूळाच्या किती जाती आहेत ?
गांडूळाच्या 300 हून अधिक जाती आहेत .